In het kader van ontwikkelen en opleiden heb ik kennis gemaakt met werkplekleren. Een manier van leren welke naast klassikaal leren, blended learning en e-learning met name binnen het onderwijs en de zorg sterk in opkomst is. Werkplekleren is een manier van leren die mij meteen aansprak en waarover ik meer wilde weten. Onderstaand neem ik jullie mee in wat werkplekleren is en waarom deze manier van leren mij aanspreekt.
Wanneer medewerkers als gevolg van veranderingen in hun werk iets nieuws moeten leren, dan hoor je vaak als eerste reactie dat er een training of opleiding moet worden georganiseerd. Het is echter de vraag of je voor het leren van iets nieuws per se een (georganiseerde) training of opleiding nodig hebt. Het werk zelf blijkt namelijk een uitstekende leerplek. Zo wijst onderzoek van Bibo, Derksen en van der Heide (2011) uit dat 94% van de kennisontwikkeling binnen organisaties plaatsvindt op het werk en slechts 6% buiten het werk door een formele cursus of training. En als je weet dat 20% van het effect van een training toe te wijzen is aan het moment van de training zelf en 80% van het leren plaatsvindt in de tijd voorafgaand aan een training en bij de begeleiding achteraf, dan realiseer je je dat hoe dichter je het leren naar de werkplek brengt hoe groter de kans dat ook daadwerkelijk de transfer naar de beroepspraktijk wordt gemaakt. Het is namelijk niet vanzelfsprekend dat medewerkers die een opleiding of training volgen het geleerde daarna (kunnen) toepassen in de praktijk. Door het leren in het werk zelf te integreren, voorkom je transferproblemen en worden successen direct zichtbaar voor medewerker en leidinggevende. Tegelijkertijd bespaar je kosten. Maar wat is het nu precies, werkplekleren?
Het woord werkplekleren geeft al aan wat het is: leren op de werkplek. Door te leren op de werkplek zijn werksituaties tevens leersituaties. Dit kan plaatsvinden op zowel team- als individueel niveau. Met werkplekleren ligt de focus op het verwerven of verbeteren van je competenties, waarbij situaties en/of problemen uit de (toekomstige) beroepspraktijk het leerobject vormen en de reële arbeidssituatie de leeromgeving is. Je kan werkplekleren richten op algemene competenties of op beroep specifieke competenties. Ik ben ervan overtuigd dat werkplekleren de nieuwe manier van leren is omdat het je in staat stelt je doelgericht te ontwikkelen binnen realistische werksituaties waar je ook nog eens dagelijks mee te maken hebt.
In mijn verdieping binnen het thema werkplekleren ben ik in gesprek geraakt met een organisatie uit Breda. Zij combineren werkplekleren met leertechnologie, wat onlosmakelijk verbonden is met leren en volledig past binnen deze tijd waarin ICT en social media niet meer zijn weg te denken uit onze huidige maatschappij. Hoe werkt dit nu? Door gebruik te maken van een leer- en ontwikkelscan op 3 niveaus heb je inzicht in de huidige situatie en welke onderwerpen in het leertraject naar voren dienen te komen:
- Toekomstscan op organisatie niveau
- Teamscan op teamniveau
- Profielscan op individueel niveau
Virtuele sessies en real life bijeenkomsten vormen het leertraject. Tijdens bijeenkomsten brengen medewerkers werksituaties in, bijvoorbeeld in de vorm van video’s. Een werkvorm die hier bij past is beeldend trainen. Bovendien ondersteunt deze partij het traject met allerlei apps. Aan het einde van het leertraject wordt de situatie opnieuw gemeten door middel van de leer- en ontwikkelscan. Mooi aan deze ontwikkeling vind ik dat het volledig binnen het huidig digitaal tijdsbeeld past, je resultaten van het leren kan opvolgen en je op verschillende niveaus kan leren waardoor leren iets gemeenschappelijks wordt.
Deze blog is geschreven door Suzanne Geurden